[ Pobierz całość w formacie PDF ]
informacje zwrotne;
" wygłaszanie "kazań" z pozycji "moralnej wyższości", moralizowanie,
którego ukrytym celem jest wywyższenie własnej osoby kosztem
poniżenia ucznia;
" dążenie do "rzucenia ucznia na kolana", do upokorzenia go i "odegrania
się" za własne upokorzenia. Wtedy "argumentem" są komunikaty
podważające poczucie własnej wartości ucznia, "przylepianie" mu
"etykietek" i "epitetów". W takim kontekście decyzja podporządkowania
się zasadom jest dla ucznia klęską i upokorzeniem. Dlatego też, jeśli
starczy mu siły, to w obronie własnej godności podejmie walkę z
katechetÄ….
d. Wzmocnienie w uczniu wiary w zdolność czynienia dobra
%7łeby dobrze przeprowadzić rozmowę o charakterze reprymendy, katecheta musi
być głęboko przekonany, że nawet ten "najgorszy" uczeń jest w stanie robić
"wielkie" i dobre rzeczy. Musi wierzyć, że jest możliwe, aby w przyszłości ten
uczeń podjął walkę z samym sobą, stawiał sobie wysokie wymagania i przyjął
obowiązujące zasady za swoje własne. I tą wiarą w ucznia, w jego zdolność do
czynienia dobrze - trzeba go zarazić. Często bowiem właśnie ci uważani za
"niepoprawnych" chcieliby się zmienić, ale sami już nie wierzą, że jest to
możliwe. Wypowiadane szczerze słowa - "jestem głęboko przekonany, że stać
Cię na wiele dobrego!" - mogą obudzić w uczniu nadzieję, być dla niego
podstawą do patrzenia w przyszłość z optymizmem.
Jako podsumowanie kwestii prowadzenia takiej rozmowy można przytoczyć
rady, jakie daje R. Stocki. [ 7 ] Nazywa tego typu rozmowÄ™ reprymendÄ…. Rady te
są sformułowane w innym kontekście - dotyczą reprymendy ze strony szefa
firmy wobec swoich pracowników. Na zasadzie analogii można je jednak
odnieść do kontekstu szkoły i wychowania.
"Wyjaśniasz na początku ludziom, że zamierzasz otwarcie informować, jak
oceniasz przebieg ich pracy.
Pierwsza połowa reprymendy
" Udzielaj ludziom reprymendy natychmiast.
" Mów ludziom, co zrobili zle - bądz konkretny.
" Mów ludziom o swoich uczuciach związanych z ich pomyłką - używaj
jednoznacznych słów.
" Zrób tak, by zapadła na chwilę cisza, aby odczuli to, co czujesz.
Druga połowa reprymendy
" Uściśnij im dłoń, dotknij ich w taki sposób, by poczuli, że naprawdę
znajdujesz siÄ™ po tej samej stronie, co oni.
" Przypomnij im, jak bardzo ich cenisz.
" Zapewnij ich, że masz o nich dobre zdanie, lecz jesteś niezadowolony z
tego, co zrobili w tej konkretnej sytuacji.
44
!!! Pamiętaj, że kiedy jest już po reprymendzie, to jest już po wszystkim".
3. Postępowanie po rozmowie
Po rozmowie katecheta ma jeszcze dwa zadania do wykonania: analizÄ™
przeprowadzonej rozmowy oraz podejmowanie działań wzmacniających efekty
uzyskiwane w rozmowie.
Analiza rozmowy. W celu poprawienia w przyszłości swojej umiejętności
prowadzenia rozmów katecheta może postawić przed sobą serię pytań: jaki cel
chciał osiągnąć? czy osiągnął zamierzony cel? kto miał inicjatywę? co czuł
podczas rozmowy? co było dla niego trudne? co rozegrał dobrze? jakie popełnił
błędy? czy według niego uczeń zmieni zachowanie? Szczególnie warto zwrócić
uwagę na pojawiające się w trakcie rozmowy emocje i związane z nimi błędy.
Katecheta może bowiem przeżywać podczas rozmowy złość, irytację,
wściekłość, ale i lęk, niepewność, poczucie bezradności. Może "zaciąć się" w
złości i niechęci do ucznia, ale może też "mięknąć" pod wpływem jego próśb.
Jeśli przestaje kontrolować te uczucia "wpada w poślizg" i popełnia wiele
błędów. To już nie on świadomie kieruje rozmową, ale ulega emocjonalnym
impulsom. Dlatego tak ważne jest zdystansowanie się tak wobec wrogich, jak i
wobec ckliwych uczuć. Konieczne jest panowanie nad sobą, a w konsekwencji
tego panowanie nad rozmowÄ….
Podejmowanie działań wzmacniających efekty uzyskiwane w rozmowie.
Indywidualna rozmowa z uczniem ma być jednym z elementów prowokowania
go do samowychowania. Powinna być włączona w cały system wychowawczy,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]